Is het voor een veehouder verantwoord, om zelf de inseminaties uit te gaan voeren?

Een veehouder die zelf zijn koeien wil gaan insemineren, zal eerst een cursus DHZ-ki moeten gaan volgen. Pas dan is het hem toegestaan om deze handeling in het geslachtsapparaat van de koe te gaan uitvoeren. Hij heeft dan geleerd hoe hij het sperma moet ontdooien. En hoe hij de pistolet voor het uitvoeren van de kunstmatige inseminatie moet gereedmaken. Verder heeft hij dan de techniek geleerd en geoefend om via rectale begeleiding de pistolet, tot aan de top hiervan, door de cervix heen in de uterus binnen te voeren. En om het sperma daar in de interne baarmoedermond te gaan deponeren.

Voor het op goede wijze zelf uitvoeren van een intra-uteriene inseminatie is veel ervaring nodig. Die ervaring doet men vanzelfsprekend niet in de cursus op. In de loop van de tijd zal men zich die ervaring meester kunnen maken. Maar voor een DHZ-er, die hoogstens een paar honderd inseminaties per jaar uitvoert, zal dit wel altijd een zwak punt blijven. En dat is een nadeel, wat zijn bevruchtingsresultaten natuurlijk niet zal bevorderen. Het percentage koeien dat van zijn inseminaties drachtig blijkt te worden, zal om die reden doorgaans lager liggen dan bij een professioneel inseminator.

Toch blijkt in de praktijk dat vele DHZ-ers in staat zijn om goede, tot zeer goede, bevruchtingsresultaten met hun inseminatiewerk te bereiken. Want tegenover het gebrek aan ervaring met het inseminatiewerk, staan enkele belangrijke factoren die er toe bijdragen dat hun bevruchtingsresultaten toch vaak meevallen.

De eerste factor die wat dat betreft een rol speelt, is het feit dat een DHZ-er in staat is om de koe op een meer ideaal tijdstip in de tochtigheidsperiode te gaan insemineren. Dat wil zeggen: als de koe 's ochtends tochtig is, zal hij deze idealiter 's avonds gaan insemineren, en als de koe in de loop van de dag tochtig wordt, zal hij deze de volgende dag vroeg in de ochtend gaan insemineren. Bij gebruikmaking van de diensten van een professioneel inseminator, zal men ook proberen om deze tijden aan te houden. Maar dat zal in de praktijk niet altijd even goed lukken. Dan zal men moeten accepteren dat de koe niet altijd op de meest gewenste tijd kan worden geïnsemineerd. Een professioneel inseminator moet op een dag vele inseminaties uitvoeren, en dan lukt het nu eenmaal niet om aan de wens van iedere individuele veehouder te voldoen.

De tweede factor die hierbij van invloed is, is het feit dat een DHZ-er de te insemineren koe goed kent. Hij is bijvoorbeeld op de hoogte van de gezondheid van de koe. Hij weet in hoeverre haar tochtigheid, wel of niet, duidelijk was. En hij weet bijvoorbeeld ook of de koe toch mogelijk wel eens drachtig zou kunnen zijn. Als een veehouder, die op het punt staat om een van zijn eigen koeien te gaan insemineren, twijfelt over de juistheid van zijn beslissing om die koe te gaan insemineren, kan hij daar zonder problemen mee stoppen. Voor een professioneel inseminator ligt dat anders. Deze zal gemiddeld vaker dan een DHZ'er, een koe insemineren welke niet vruchtbaar, ofwel niet goed vruchtbaar, is. Dit is een belangrijk punt ten voordele van de DHZ-er.

De bevruchtingsresultaten van inseminatoren en van DHZ-ers zijn, vooral vanwege de beide hierboven genoemde factoren, dan ook niet met elkaar te vergelijken. Zou men dat wel doen, dan zou men "appels met peren gaan vergelijken". En dat kan vanzelfsprekend niet! De bevruchtingsresultaten van DHZ-ers onderling kunnen wel met meer betrouwbaarheid met elkaar worden vergeleken. Net als de onderlinge vergelijking van de bevruchtingsresultaten van professionele inseminatoren. Ook is het goed mogelijk om de gemiddelde bevruchtingsresultaten van alle DHZ'ers (of van alle inseminatoren) per stier, waarvan het sperma afkomstig is, met elkaar te gaan vergelijken.

Uit de gegevens over de bevruchtingsresultaten van DHZ-ers is in de loop van de jaren gebleken, dat deze veel meer uiteen liggen dan bij professionele inseminatoren het geval is. Dat zij dan zo! Maar er blijkt ook uit dat een flink aantal DHZ'ers echt wel in staat is om wat dit betreft uitstekend werk te leveren. Over het algemeen kan gesteld worden dat juist die veehouders, die dit werk er met veel plezier bij doen, een goed resultaat weten te bereiken.

Een bezwarende factor voor een DHZ'er is, dat hij doorgaans niet genoeg kennis zal hebben om met al de verschillende afwijkingen aan het geslachtsapparaat van de koe om te gaan. De hoeveelheid en de variëteit van de afwijkingen is zo groot, dat dit zelfs voor professionele inseminatoren moeilijk is. Met sommige afwijkingen aan het geslachtsapparaat van de koe wordt een inseminator ook slechts enkele keren in zijn loopbaan geconfronteerd. Andere afwijkingen komen vaker voor, maar voor een DHZ'er is dat nog te weinig om er echt ervaring in op te doen. Voor het hierboven geschetste probleem is echter een eenvoudige oplossing. Mocht men als DHZ'er met een afwijking aan het geslachtsapparaat van een koe geconfronteerd worden, dan kan men voor die betreffende koe altijd nog gebruik maken van de diensten van de professionele inseminator. Daarmee vervalt dit probleem als reden om niet te proberen de inseminaties op het eigen bedrijf te gaan uitvoeren.

Een ander bezwaar om met het insemineren van de koeien op het eigen bedrijf te gaan beginnen, wordt mogelijkerwijs het feit genoemd dat men dan als veehouder ook iedere dag zelf op het eigen bedrijf aanwezig moet zijn om de inseminaties uit te voeren. Maar ook dat bezwaar vervalt als men bedenkt dat men op dagen dat men niet op het eigen bedrijf aanwezig is, gewoon gebruik kan blijven maken van de diensten van de professionele inseminator.

Een zeer belangrijk punt ten gunste van de keuze om de inseminaties als veehouder zelf te gaan uitvoeren, is dat men juist daardoor zoveel meer te weten komt over de bouw van het geslachtsapparaat van de koe. En over de factoren die van invloed zijn op de vruchtbaarheid van de koe. Door die grotere kennis van een DHZ'er op dit gebied, zal deze als veehouder ook veel betere beslissingen kunnen maken over de factoren die van invloed zijn op de vruchtbaarheid van zijn koeien.

Wilt u meer informatie over rundvee-inseminatie en de vruchtbaarheidsproblematiek? Klik dan HIER voor het openen van de site www.ybema.org